بهار با همه زيبائيهايش با مژده شكوفه و باران ، همراه با تحول و طراوت در طبیعت از راه رسیده است . ایرانیان بنا بر رسمی دیرینه ، سال نو را با جشن و شادمانی آغاز کرده اند .
یکی از بزرگترین و قوام یافته ترین سنتهای به جای مانده از دوران كهن ایران زمین ، عید نوروز و جشن و شادمانی آغاز سال نو است . اين آئين نه تنها در کوران حوادث بی شماری که این سرزمین پشت سر گذاشته از بین نرفته است ، بلکه با پذيرش اسلام ، ویژگیهای مذهبی به خود گرفته و با حفظ هویت ایرانی به زینت اسلام نیز آراسته شده است .
پذیرش و احترام این عید درمیان تمامی اقوام ایرانی ، آن را به یکی از محورهای وحدت و انسجام ملی ایرانیان تبدیل کرده است و به نمادی از فرهنگ ایرانی مبدل شده است . به گونه ای که امروز در هرجا در سراسر دنیا نام و نشانی از نوروز ببینیم ، آشکارا درمی یابیم که نشانه ای از فرهنگ ایرانی در آن وجود دارد .
نوروز برای ایرانیان تنها جشن اول بهار نیست ، بلکه محمل بسیاری از اعتقادات و نمودهای فرهنگ و سنن ایرانی است و بسیاری از دلبستگیهای مردم سرزمين ايران را در دل خود حفظ کرده و به امروز رسانده است . این جشن ملی و باستانی با تمام سنت هایش پیام آور شادمانیها ، زیبائیها ، صمیميتها و شکوفایی هاست که با فرهنگ و ارزشهای اسلامی آمیخته شده است و رمز ماندگاری آن نیز در همین ویژگیهاست .
*********************

همه ساله مردم ایران با برپا کردن مراسم و آداب و رسوم خاصی ، آمدن سال نو را از هفته های قبل به انتظار می نشینند . درواقع آداب و رسوم عید نوروز از اواسط اسفند ماه آغاز می شود و در سیزدهمین روز بهار با گشت و گذار در طبیعت پایان می پذیرد . آداب و سنن نوروزی به لحاظ مشابهت ها ، ضمن ایجاد وحدت درمیان تمامی اقوام ایرانی ، ویژگیهای برجسته ای را نیز در جامعه بر جای می گذارد که از این منظر نیز قابل بررسی است .
یکی از رسوم معمول در روزهای پایانی سال ، توجه به نظافت و پاکیزگی است . سال نو در ایران زمین ، با پاکی و پاکیزگی شروع می شود . خانه تکانی و پاکسازی منازل و شستشوی قبل از عید ، یک رسم پسندیده و نیکو است که تغییر و تحرک خاصی را در جامعه ايجاد مي كند . به طوری که هر تازه واردی به سرزمین ایران ، متوجه آراستگي خانه ها و فضاهاي عمومي از قبيل خيابانها ، ميادين و پاركها می شود . خارجیانی که در گذشته به ایران سفر کرده اند ، در سفرنامه های خود ، رسم نیکوی خانه تکانی را در بین ایرانیان ستوده اند .
سنت خانه تکانی ، این امکان را فراهم آورده که مردم هر ساله محیط زندگی خود را تمیز و پاکیزه کنند ، زیرا ایرانیان از قدیم الایام به پاکیزگی محیط زندگی خود اهمیت می دادند و حتی آن را به یک سنت پایدار در زندگی خود تبدیل کرده اند . اکثر مردم همراه با خانه تکانی منازل و محیط زندگی ، در درون خود نیز به خانه تکانی دل دست می زنند و دلهای خود را از زنگار کدورتها و کینه ها پيراسته می کنند . لذا روزهای آغازین هر سال ، زمان مناسبی برای زدودن کدورتهای کهنه و آشتی ميان انسان هاست .

از دیگر رسمهای رایج در روزهای پایانی سال ، تدارک برای خرید سال نو است که شامل خرید لباس ، آجیل ، میوه ، شیرینی و حتی برخی لوازم منزل می باشد . لذا در روزهای پایانی هر سال ، بازارهای شهرهای مختلف ایران ، مملو از جمعیتی است که برای خرید وسایل مورد نیاز در تکاپو هستند . همه می خواهند با شروع سال نو ، لباس نو بر تن کنند و با بهترین خوراکی ها از میهمانان خود پذایرایی نمايند . خرید در روزهای پایانی سال ، رونق کسب و کار را براي بسياري به ارمغان می آورد . خيلي از مشاغل ، حاصل تلاش و فعالیت يك ساله خود را در روزهای پایانی سال عرضه می کنند . درواقع رسم نوروزی خرید پایان سال ، موجب تقویت روابط اجتماعي و اقتصادی در بين مردم می شود .
************************

سبز كردن بعضی از حبوبات و غلات نظیر گندم ، عدس و ماش یکی دیگر از تدارکات سال نو است تا در ایام نوروز ، محيط خانه به سبزي و سبزه آراسته شود . وجود سبزه تازه ضمن اینکه نشان از بهار و شکفتن طبیعت دارد ، با خود خرمی و نشاط را به محیط خانه می آورد . سبزه یکی از اجزای سفره هفت سین نیز به شمار می رود .
گستردن سفره هفت سین ، یکی دیگر از رسوم رایج در نوروز و هنگام تحویل سال نو است . گفتني است در برخی از مناطق ایران ، سفره هفت سین را از یک يا دو روز مانده به تحویل سال می گسترند .
در سفره هفت سین میوه ، آجیل ، شیرینی ، گلدانی از گلهای تازه بهاری ترجیحا" سنبل ، قرار می دهند . علاوه بر آن ، هفت چیز که با حرف سین در زبان فارسی شروع می شود نظیر سیر ، سنجد ، سرکه ، سیب ، سماق ، سبزه و سمنو زینت بخش سفره هفت سین است .
سمنو از خوراکی های معروف ایرانی است و در تهیه آن از جوانه گندم استفاده می شود .
از دیگر اجزاء سفره هفت سین ، تخم مرغ های رنگین ، تنگ آب با ماهیهای قرمز و شمع و آینه و سکه را می توان نام برد . قرار دادن قرآن بر سر سفره هفت سین و خواندن آيات دلنشين آن در لحظات متصل به تحویل سال ، از دیگر رسوم رایج در میان ایرانیان است .

پس از تحویل سال ، مردم ايران دعای مخصوص تحویل سال را با شور و اشتياقي خاص می خوانند : " یا مقلب القلوب والابصار - یا مدبر اللیل و النهار- یا محول الحول و الاحوال - حول حالنا الی احسن الحال "
در این دعا از خداوند می خواهند که در آستانه دگرگونی و شکوفایی طبیعت ، حال آنها را نیز به نیکوترین حالات مبدل گرداند . بسیاری از مردم نیز شور و شادی خود را در آغاز سال نو با حال و هوای معنوی و مذهبی اماکن زيارتي پیوند می زنند . از این رو ، بسیاری از مردم ایران در زمان تحویل سال به مساجد و زيارتگاهها می روند . شهرهای مذهبی ایران نظیر مشهد و قم که حرم هاي امام رضا (ع) و حضرت معصومه در آنها قرار دارد ، در این ایام ، شاهد حضور چشمگير زائران مشتاق هستند .
پس از تحویل سال نو ، سنت پسندیده دید و بازدید و صله ارحام آغاز می شود که در اسلام بر آن بسيار تاکید شده است . در این دید و بازدیدها معمولا" کوچکترها به دیدار بزرگترها می روند و دیدار از پدر و مادرها در اولویت قرار دارد .
در دیدارهاي نوروزي ، سنت خوب عیدی دادن و عیدی گرفتن از رونق خاصی برخوردار است . هدیه آغاز سال نو همراه با شادباش و آرزوی موفقیت ، موجب ايجاد مودت بين دوستان و آشنايان مي شود . هديه تحفه ای است که بار معنوی آن بسیار با ارزش تر از ارزش مالی آن است . رسم و سنت هدیه دادن ، دلهای انسانها را به یکدیگر نزدیک و مهربان می کند و فرصتي را فراهم مي سازد تا انسانها در کنار هم با آرامش و اطمینان بيشتر زندگی کنند .
********************

بسیاری از مردم ایران در روزهای بهاری در کنار آداب و رسوم زیبایی که دارند سعی می کنند در زندگی روز مره خود ، تنوعي بوجود آورند . به همین دلیل آنها نخستین روزهای بهاری را فرصتی مغتنم برای مسافرت و دیدار از نقاط مختلف سرزمین خود می دانند . لذا در تعطیلات نوروزی شاهد بزرگترین حجم سفرهای بین شهری در ایران هستیم . هر شهری با جاذبه های تاریخی و طبیعی خود ، پذیرای جمعی از مسافران نوروزی است .
تعطیلات عید نوروز و بودن در کنار خانواده و یا سفر به همراه خانواده ، فرصت مغتنمی است تا پس از یک سال تلاش و کوشش ، افراد خانواده گرد هم آيند و با استراحت و آرامش خاطر به تجدید قوا بپردازند . سرانجام روزهای تعطیلات عید نوروز با یک تحرک عمومی از سوی خانواده ها در روز سيزدهم فروردين به پايان مي رسد . اين روز بهاري را اغلب خانواده ها همراه با اقوام و آشنايان در دامن طبیعت می گذرانند و درواقع با طبیعت آشتی می کنند . مردم ايران آئين هاي سال جديد را با ديدار از زيبائهاي طبيعت و گشت و گذار در جلوه هاي آفرينش به پایان می رسانند . 
نوروزتان پیروز / هر روزتان نوروز

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: